PHÚC ÂM: Mt 20,1-16a
“Phải chăng vì thấy tôi tốt bụng,
mà bạn đâm ra ghen tức ?”
Tin
Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.
1
Khi ấy, Đức Giê-su kể cho các môn đệ nghe dụ ngôn này : “Nước Trời giống như chuyện
chủ nhà kia, vừa tảng sáng đã ra mướn thợ vào làm việc trong vườn nho của mình.
2 Sau
khi đã thoả thuận với thợ là mỗi ngày một quan tiền, ông sai họ vào vườn nho
làm việc. 3
Khoảng giờ thứ ba, ông trở ra, thấy có những người khác ở không, đang đứng
ngoài chợ. 4
Ông cũng bảo họ : ‘Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho, tôi sẽ trả cho các anh
hợp lẽ công bằng.’ 5 Họ liền đi. Khoảng giờ thứ sáu, rồi giờ thứ
chín, ông lại trở ra và cũng làm y như vậy. 6 Khoảng giờ mười một, ông trở ra và
thấy còn có những người khác đứng đó, ông nói với họ : ‘Sao các anh đứng đây suốt
ngày không làm gì hết ?’ 7 Họ đáp : ‘Vì không ai mướn chúng tôi.’ Ông bảo họ
: ‘Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho !’ 8 Chiều đến, ông chủ vườn nho bảo người quản lý :
‘Anh gọi thợ lại mà trả công cho họ, bắt đầu từ những người vào làm sau chót tới
những người vào làm trước nhất.’ 9 Vậy những người mới vào làm lúc giờ mười một tiến
lại, và lãnh được mỗi người một quan tiền. 10 Khi đến lượt những người vào làm trước nhất, họ
tưởng sẽ được lãnh nhiều hơn, thế nhưng cũng chỉ lãnh được mỗi người một quan
tiền. 11
Họ vừa lãnh vừa cằn nhằn chủ nhà : 12 ‘Mấy người sau chót này chỉ làm có một giờ, thế
mà ông lại coi họ ngang hàng với chúng tôi là những người đã phải làm việc nặng
nhọc cả ngày, lại còn bị nắng nôi thiêu đốt.’ 13 Ông chủ trả lời cho một người
trong bọn họ : ‘Này bạn, tôi đâu có xử bất công với bạn. Bạn đã chẳng thoả thuận
với tôi là một quan tiền sao ? 14 Cầm lấy phần của bạn mà đi đi. Còn tôi, tôi muốn
cho người vào làm sau chót này cũng được bằng bạn đó. 15 Chẳng lẽ tôi lại không có quyền
tuỳ ý định đoạt về những gì là của tôi sao ? Hay vì thấy tôi tốt bụng, mà bạn
đâm ra ghen tức ?’ 16a Thế là những kẻ đứng chót sẽ được lên hàng đầu,
còn những kẻ đứng đầu sẽ phải xuống hàng chót.”
Suy niệm:
Tính
ganh tị và lòng nhân từ
Ganh tị là tính xấu, đang khi lòng nhân
từ được gọi là nhân đức, nhờ đó mỗi người trở nên hoàn thiện và đời sống chung
sẽ tốt hơn. Người có lòng nhân từ sẽ nên giống Thiên Chúa là Đấng từ bi và nhân
hậu, đang khi người có tính ganh tị lại mở cửa tâm hồn đón sự dữ vào và tự hiến
mình làm nô lệ cho ma quỷ.
Người
có tính ghen tương sẽ hủy hoại bản thân, phá đổ các mối tương quan tốt đẹp với
tha nhân và chống lại Thiên Chúa.
Với bản thân, người ghen tị luôn bất an
trong lòng, nhất là khi thấy người khác hơn mình. Họ cố tình nhắm mắt bịt tai
trước sự thật và sự thiện nên dễ tra tay làm điều gian ác. Yavê Thiên Chúa đã
nhắc bảo Cain: "Tại sao ngươi giận dữ? Tại sao ngươi sa sầm nét mặt? Nếu
ngươi hành động tốt, có phải là ngươi sẽ ngẩng mặt lên không? Nếu ngươi hành động
không tốt, thì tội lỗi đang nằm phục ở cửa, nó thèm muốn ngươi; nhưng ngươi phải
chế ngự nó." (St 4, 6-7) Vì không để tâm lắng nghe lời Thiên Chúa, không
biết nhìn sâu vào tâm hồn và chẳng chịu nhìn nhận việc làm chưa tốt của bản
thân, nên Cain đã làm điều thất đức.
Với tha nhân, người có tính ganh tị gây
nghi kỵ và bất ổn ở những nơi họ hiện diện. Là con trong gia đình, có khi họ
không nhìn mặt cha mẹ và từ chối tình anh chị em vì nghĩ rằng mình bị đối xử bất
công. Với bạn bè, họ trở thành xa lạ hoặc coi thân hữu là kẻ thù khi thấy những
người ấy hơn mình.
Lòng ganh tị còn phá đổ những mối tương
quan tốt đẹp nơi cộng đoàn. Ngày 27/ 08 vừa qua, trong buổi tiếp kiến chung, Đức
Giáo Hoàng Phanxicô đã nói: “Tội phổ thông ở các giáo xứ là tội nói xấu.” Giáo
dân là nơi chia sẻ, hiệp thông nhưng khổ thay, đó thường là nơi của ham muốn,
ghen tương, vô cảm. Vị cựu cha xứ quá quen thuộc với những chuyện này, “chẳng hạn như khi
có ai đó vừa được bầu lên một chức vụ như trưởng ban giáo lý, trưởng ban mục vụ
thì lập tức người ta nói xấu về người đó…” Ngài còn thêm: “Nói xấu và ghen
tương là tội rất nặng và là công việc của quỉ làm.”
Người ganh tị suy nghĩ và coi phán quyết
của mình ngang bằng Thiên Chúa, họ không biết rằng: “Như trời cao hơn đất chừng
nào, thì đường lối của Ta cũng cao hơn đường lối các ngươi, và tư tưởng của Ta
cũng cao hơn tư tưởng các ngươi chừng ấy.” (Is 55, 9) Chẳng những thế, khi tức
giận vì thấy kẻ khác hơn mình, người có tính ghen tương còn chống lại Thiên
Chúa là Đấng ban phát mọi ơn lành cho muôn vật muôn loài.
Thiên Chúa đặt vào tâm trí mỗi người hạt mầm của sự thiện “nhân chi sơ tính bản thiện”. Tự thâm tâm có lẽ ai cũng mong được nên hoàn thiện, nhưng muốn thì chưa đủ, còn cần phải tập luyện các tính tốt như: quảng đại, nhân từ, hiền hậu, bao dung,… và tha thứ; đàng khác phải nỗ lực chế ngự nết xấu: ghen tương, đố kỵ, vênh vang, tự đắc, ích kỷ…. Ngoài ra, khi biết đặt mình vào hoàn cảnh của tha nhân, chúng ta dễ cảm thông và có thái độ trân trọng mọi người hơn. Trong đoạn Tin Mừng vừa nghe, những người trách ông chủ bất công, họ chỉ thấy những gian nan và vất vả nơi bản thân mà không thấy nỗi buồn lo của người anh em cùng cảnh ngộ. Đang khi họ có công việc ổn định và chắc chắn sẽ được lãnh một đồng vào cuối ngày, thì những người chưa tìm được việc làm vẫn phải đứng chờ nhiều giờ giữa phố chợ ồn ào, và nỗi thất vọng dâng cao khi mặt trời dần xế bóng.
Thiên Chúa đặt vào tâm trí mỗi người hạt mầm của sự thiện “nhân chi sơ tính bản thiện”. Tự thâm tâm có lẽ ai cũng mong được nên hoàn thiện, nhưng muốn thì chưa đủ, còn cần phải tập luyện các tính tốt như: quảng đại, nhân từ, hiền hậu, bao dung,… và tha thứ; đàng khác phải nỗ lực chế ngự nết xấu: ghen tương, đố kỵ, vênh vang, tự đắc, ích kỷ…. Ngoài ra, khi biết đặt mình vào hoàn cảnh của tha nhân, chúng ta dễ cảm thông và có thái độ trân trọng mọi người hơn. Trong đoạn Tin Mừng vừa nghe, những người trách ông chủ bất công, họ chỉ thấy những gian nan và vất vả nơi bản thân mà không thấy nỗi buồn lo của người anh em cùng cảnh ngộ. Đang khi họ có công việc ổn định và chắc chắn sẽ được lãnh một đồng vào cuối ngày, thì những người chưa tìm được việc làm vẫn phải đứng chờ nhiều giờ giữa phố chợ ồn ào, và nỗi thất vọng dâng cao khi mặt trời dần xế bóng.
Người bi quan sẽ thất vọng vì thấy tính
ghen tương và hệ quả xấu của chúng khắp nơi. Đang khi đó, những người có đức tin trưởng thành lại nhận ra
lòng nhân từ vẫn hiện diện và tỏa sáng khắp chốn, nên luôn quảng đại với mọi
người, cố gắng xây dựng tình nhân ái trong môi trường họ sống và làm việc.
Gia đình anh có năm đứa con, tất cả còn
đang cắp sách đến trường. Vợ chồng, ai thuê gì làm nấy, cuộc sống đắp đỗi qua
ngày, nhưng anh quyết tâm lo cho các con được ăn học với hy vọng sau này cuộc sống
của con cháu bớt cơ cực hơn. Các con anh như hiểu lòng cha mẹ nên chăm chỉ học
hành và được xóm làng thương mến. Hơn năm nay chứng hen phế quản mãn tính làm
anh mất sức, không thể lao động nặng được. Nguy cơ đứa con lớn phải nghỉ học để
đi làm phụ giúp với cha mẹ mỗi lúc một gần.
Vài tháng nay, cha xứ nhờ anh tưới cây cảnh
trong khuôn viên nhà thờ, nhà xứ và trả công cho anh khá cao. Giáo dân thấy vậy,
người nói ra kẻ bàn vào:
- Nhờ người giúp việc thì tìm người khỏe
mạnh, ai lại thuê bệnh nhân!
- Những người như vậy chỉ lợi dụng lòng
tốt của các cha, chứ làm được việc gì!
- Việc chăm sóc mấy cây cảnh có gì khó,
sao không nhờ các đoàn thể làm, tội gì thuê mướn cho tốn tiền!
Người hiểu biết hơn thì giải thích:
- Những người nghèo thường dễ mặc cảm, Cha xứ
mình làm thế thật tế nhị vì tỏ lòng quí trọng họ.
Vài người thuật lại cho Cha xứ những lời
cộng đoàn bàn tán, ngài im lặng lắng nghe, thỉnh thoảng nói thêm vào: “thế à!” mà không giải thích hoặc thanh minh về
việc thuê mướn kia.
Giữa bóng tối dầy đặc, người ta vẫn thấy
những đốm sáng, dù đó chỉ là ánh sáng lập lòe phát ra từ chú đom đóm bay trong
đêm. Giữa đám mây đen của ích kỷ, ganh tị và hận thù, mọi người đều nhận ra những
việc làm thể hiện lòng bao dung, nhân từ và hy sinh phục vụ. Nếu mỗi Kitô hữu tỏa
sáng lòng nhân ái, chắc chắn gia đình, cộng đoàn cũng như xã hội sẽ bớt đi bóng
tối của ghen tương và đố kỵ; khi ấy mọi người sẽ thấy niềm vui của sự liên đới
và tình huynh đệ ngự trị nhiều nơi trong thế giới này.
Lm.Mt
Cầu
nguyện:
Xin cho chúng
ta biết loại trừ tính ganh tị khỏi tâm trí, lời nói và hành động; đồng thời, biết
nuôi dưỡng lòng nhân hậu nơi tâm hồn và thể hiện trong cách đối xử với tha
nhân, để mọi người được sống trong tình yêu thương và nên nhân chứng cho Đấng
nhân hậu và tốt lành.
Lẽ sống:
Vị
thánh là ai?
Ngày
kia một em bé được theo mẹ đi chợ. Từ nhà đến chợ, hai người phải đi qua một
thánh đường nguy nga, to lớn. Em bé ngước mắt nhìn thánh đường, chợt em giơ tay
chỉ cho mẹ và nói: "Mẹ xem kìa, những cửa kiếng màu bị đóng đầy bụi, xem
thật dơ bẩn và không đẹp tí nào".
Bà
mẹ không nói không rằng về nhận xét của con, nhưng tiếp tục nắm lấy tay dẫn em
tiến vào bên trong nhà thờ. Tại đây, những cửa kiếng bên ngoài xem ra dơ bẩn, xấu
xí lại trở nên sáng chói và rực rỡ nhiều màu sắc lộng lẫy.
Em
bé ngạc nhiên mở to đôi mắt nhìn những cửa kiếng màu diễn tả nhiều hình ảnh đẹp
mắt. Bỗng mắt em dừng lại ở cửa kiếng sau bàn thờ diễn tả hình của bốn thánh sử
viết Phúc Âm trong lúc ánh mặt trời đang chiếu rọi qua. Em bé hỏi mẹ đó là những
thánh nào và được mẹ giải thích vắn tắt về từng vị thánh.
Vài
ngày sau, trong một lớp giáo lý, tình cờ giáo lý viên hỏi các em: "Này, trong các
em có ai trả lời được: một vị thánh là ai?" Trước một câu hỏi
có vẻ không có ý nghĩa, cả lớp giáo lý thinh lặng, chỉ có em bé được mẹ dẫn vào
bên trong nhà thờ để nhìn ngắm các cửa kiếng giơ tay xin trả lời. Em nói: "Vị thánh là một
người để cho ánh sáng mặt trời chiếu thấu qua".
Kinh nghiệm và câu trả lời của em bé trên có lẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn phần nào về cuộc đời của thánh Matthêu, vị thánh Giáo Hội mừng kính hôm nay, trước và sau khi được Ðức Giêsu kêu gọi, như được chính thánh nhân vắn tắt thuật lại như sau: Ði khỏi đấy, Ðức Giêsu thấy một người ngồi ở bàn thâu thuế, tên là Matthêu. Chúa bảo ông rằng: "Hãy theo Ta". Ông Matthêu liền đứng dậy và đi theo Chúa.
Kinh nghiệm và câu trả lời của em bé trên có lẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn phần nào về cuộc đời của thánh Matthêu, vị thánh Giáo Hội mừng kính hôm nay, trước và sau khi được Ðức Giêsu kêu gọi, như được chính thánh nhân vắn tắt thuật lại như sau: Ði khỏi đấy, Ðức Giêsu thấy một người ngồi ở bàn thâu thuế, tên là Matthêu. Chúa bảo ông rằng: "Hãy theo Ta". Ông Matthêu liền đứng dậy và đi theo Chúa.
Một
tiếng gọi và một hành động đáp trả được diễn tả vắn gọn trong những dòng trên
đây có thể nói được chỉ là bề mặt của trận chiến nội tâm diễn ra từ lâu nơi ông
Matthêu. Một trận chiến giằng co để suy tính thiệt hơn, để cân nhắc cái lợi và
cái bất lợi, để đắn đo nhưng cái mình phải mất với những cái mình sẽ đạt được,
khi ông bỏ mọi sự để theo Chúa:
-
Ông phải mất một nghề hái ra bạc nhưng tìm được một số mệnh và sứ mệnh thật sự
có giá trị vĩnh viễn.
-
Ông phải mất một gia tài to lớn nhưng tìm lại được danh dự.
-
Ông phải mất sự bảo đảm xây dựng trên của cải vật chất để đi theo Ðức Giêsu
trong một cuộc hành trình dẫn đến sự sống mà trước đó ông chưa bao giờ mơ ước.
Về
phần Ðức Giêsu, khi chọn lựa và kêu gọi ông Matthêu, một người hành nghề thâu
thuế, bị các người đồng hương thời đó coi như là người phản quốc, nối giáo cho
giặc, bóc lột đồng bào để làm lợi cho dân ngoại xâm, cũng như bị lên án là kẻ tội
lỗi, biển thủ, gian lận và bị nhóm biệt phái kết án là kẻ tội lỗi, Ðức Giêsu không nhìn
những lỗi lầm, những vết nhơ bên ngoài, nhưng Ngài nhìn sâu thẳm tận tâm hồn,
nhìn tận bên trong và nhất là Ngài đã lấy ánh sáng của tình yêu thương, lòng
nhân hậu, quảng đại và tha thứ của Thiên Chúa để chiếu sáng và chiếu thấu, biến
ông Matthêu từ một người thâu thuế thành một tông đồ và một thánh sử viết Phúc
Âm.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét